Het boek van Carl

‘Ik hef mijn glas op en proost met mijn oudste zoon. Boven slapen zijn zwangere vrouw en zijn dochter. Buiten is de maartnacht koud en helder. “Op het leven!” zeg ik wanneer de glazen tegen elkaar klinken met een breekbaar en mooi geluid. Mijn moeder zegt iets tegen de hond. Dan gaat de telefoon. We nemen niet op. Wie zou ons zo laat op een zaterdagavond kunnen bellen?’

In maart 2015 overlijdt Naja Marie Aidts een na oudste zoon Carl op 25-jarige leeftijd door een tragisch ongeluk. Het boek van Carlbeschrijft het eerste jaar na dat verschrikkelijke telefoontje tot de schok van zijn dood langzaam wordt gedempt. Het is zowel een nuchter verslag van hoe het is om te leven na het verlies van een kind – het laat zien hoe verdriet je relatie met de werkelijkheid, je geliefden en de tijd verandert – als een poëtisch boek over verlies en liefde. Het boek van Carl is hartverscheurend mooi.

Naja Marie Aidt beschrijft in ‘Het boek van Carl’ het verlies van haar zoon. Hij sterft op 25 maart ’15, hij is dan 25 jaar. Naja is gescheiden van haar man Martin en leeft in New York, ze hebben samen vier zonen. Zij is net in Denemarken om bij haar zonen te zijn. In de inleiding is zij samen met haar oudste zoon aan het proosten op het leven als haar zoon Carl een ‘ongeluk’ heeft.

In het ziekenhuis horen ze al vlug dat het heel ernstig is, hersendood. Maar dat is niet de chronologische manier waarop de lezer alles te weten komt. Het boek van Carl komt chaotisch over, door elkaar staande herinneringen, flashbacks, dagboekfragmenten, transcripties, dromen, brieven en stukken tekst van anderen over hun verlies. Het is ook geschreven zoals Naja Marie Aidt zich moet gevoeld hebben. Verscheurd, uiteen gevallen, alles door elkaar ervarend. Ze uit dit ook door het gebruik van verschillende lettertypes, ook in grootte, alsof ze soms schreeuwt en ingehouden fluistert. Het boek staat ook bol van mooie proza en de pijn sijpelt van de woorden af. Zo staat al op het titelblad:

“ Heeft de dood iets van je afgenomen

geef het dan terug “

Er komt op een bepaald moment natuurlijk de vraag voor orgaandonatie en Naja LMarie schrijft:

Willen jullie zijn hart wil doneren?

en ik huil en huil, zijn hart,

Ik kan zijn hart niet weggeven, ik kan hem niet begraven zonder zijn hart,

we kunnen hem niet harteloos maken.

Doorheen de verschillende periodes o.a. van haar zwangerschap, de geboorte van Carl, tot uiteindelijk de laatste uren voor zijn dood die ze hoort via een vriend die erbij was en alles zag gebeuren krijgt de lezer ook duidelijkheid over zijn dood. Zij worstelt ook met een groot schuldgevoel tegenover haar andere zonen die stuk voor stuk ook gebroken zijn door dit verlies. Ze schrijft dat ze hen alle vier even graag ziet maar door de shock, verdriet en pijn heeft zij nergens behoefte aan. Ze kan niet verder.

Het is een ontzettend mooi boek over vreselijk verdriet bij het verlies van een kind. Je moet het lezen om te begrijpen hoe ingrijpend dit is. Naja Marie probeert het van zich af te schrijven, een jaar lang, niet als een gewoon boek maar één dat over verdriet gaat zonder sentimenteel te worden, maar wel rauw en pijnlijk.

Lut Delanghe