Een dodelijk venijn

In Nîmes bezwijken binnen een maand drie mannen van rond de tachtig aan de gevolgen van een spinnenbeet. Dat is al curieus – nog vreemder is dat de beet van deze spinnensoort, de bruine kluizenaarsspin, doorgaans niet dodelijk is. Commissaris Adamsberg voelt dat er meer achter zit. Zijn onderzoek voert hem naar de vroegere wanpraktijken in een weeshuis, waar deze spin ook al gebruikt werd om angst te zaaien. Maar daar is het spoor nog niet ten einde…

Fred Vargas is het pseudoniem van Frederique Audouin-Rouzeau. Ze is een Frans historicus, archeologe en schrijfster. Het leuke is dat Vargas ook het pseudoniem is van haar zus, Jo Vargas. Zij is kunstenares. De naam Vargas refereert naar een personage uit de film The Barefoot Contessa. Fred Vargas is vooral bekend geworden met haar boeken rondom de eigenaardige politiecommissaris Jean-Baptiste Adamsberg, oftewel Adamsberg. 

Commissaris Adamsberg, Jean-Baptist voor de vrienden, leidt een recherchebureau in Parijs. Hij denkt omgekeerd rechtlijnig, in soms ondoorgrondelijke associaties, in gedachtebelletjes die hij noteert in een notitieboekje. Allerlei los van elkaar staande gebeurtenissen blijken ook nu weer met elkaar verbonden op een manier die alleen Fred Vargas kan bedenken en de eigengereide Adamsberg kan ontcijferen. Soms op het absurde af, met  fijnzinnige woordspelingen, geschiedenisfeitjes, spitsvondig, amusant en intrigerend. De commissaris werkt ook nu met zijn vast team inspecteurs en brigadiers, elk op zich schitterend getypeerde personages: ‘Danglart’, die altijd spreekt in beroemde citaten; Froissy, verslaafde computeranalist; de vertrouwde Veyrenc die zo graag blijft nababbelen bij een lekker streekgerechtje en Retancourt, de multi-inzetbare godin van de brigade, een boom van een vrouw,een shiva met 18 armen. 

De dialogen in het boek zijn spitsvondig, rap en gevat en meer dan eens doorspekt met een dubbele laag. Je moet er van houden, dat wel. Het kost tijd om het boek te doorgronden maar dat maakt het lezen juist tot een avontuur.

‘Aanwezigheid gewenst’, staat op het briefje dat commissaris Adamsberg, op vakantie  in IJsland, krijgt van zijn team. Hij keert onverhoeds terug naar Parijs, voor een zaak waarin de vrouw van een advocaat tot tweemaal toe is overreden door een chique auto. Ondertussen lost commissaris Adamsberg ook een verkrachtingszaak op en zijn onfeilbare intuïtie brengt hem in een vreemde zaak waarin oude mannen, in totaal welgeteld 10, overlijden aan een geheimzinnige beet van de kluizenaarsspin.

Is het een gemuteerde spin waardoor haar gif dodelijk wordt? Is er in Frankrijk een over populatie van de spinnen op komst? Het blijkt allemaal niet het geval, maar toch blijken er mensen aan te overlijden. Toeval vanwege een verminderde weerstand bij bejaarde mannen waardoor ze necrose ontwikkelen? En wat heeft een ingeving uit de kinderjaren van de commissaris over een ingemetselde kluizenaarster uit Lourdes met deze zaak te maken? En wat is de band met een oud weeshuis in het zuiden waar een bende jongens verantwoordelijk was voor allerlei criminele feitjes? 

‘Een dodelijk venijn’ is  een gelaagd en complex verhaal. Lichtelijk overdreven maar humoristisch, knap gevonden, charmant  en vlotjes geschreven. Een dertiende topper in de commissaris Adamsberg-reeks. 

Koen Elsen