Beren koken

‘Beren koken’ van Mikael Niemi speelt zich af in het uiterste noorden van Zweden in 1852. De religieuze beweging van dominee Lars Levi Læstadius vindt ongekend veel weerklank bij de inwoners. Dan verdwijnt er in de dichte bossen een veehoedster. De mensen gaan op jacht naar de vleesetende beer waarvan ze denken dat die er rondwaart. De dominee vreest echter dat er een veel ergere moordenaar aan het werk is. Met hulp van zijn ‘adoptiefzoon’ Jussi vindt hij sporen van het kwaad dat steeds dichterbij komt en algauw zijn hele beweging dreigt te vernietigen.

Mikael Niemi is geboren en getogen in het hoge noorden, in het Zweedse dorpje  Pajala. Hij is bij uitstek geplaatst als chroniqueur over het harde leven in Lapland, op het grensgebied met Finland.

Met deze historische roman volgt hij einde 19e eeuw de opkomende religieuze opwekkingsbeweging, met dominee Lars Levi Læstedius als voorganger en de invloed op de Samen, een minderheidsklasse die lang werd geïsoleerd.

Als er in het dorp Kengis, 1852, een jonge veehoedster dood wordt teruggevonden verdenkt iedereen een grote bruine beer. Maar de plaatselijke dominee komt na een onderzoek tot andere bevindingen. Als er nog meisjes worden dood aangetroffen is het hek van de dam en dreigt de plaatselijke opwekkingsbeweging van de kaart te worden geveegd. De dominee verweert zich niet alleen op de preekstoel met donderende preken, hij volgt met een jonge Samenknecht ook alle natuursporen in het onderzoek. Ze stuiten op de grote heren in de streek, en ter nauwernood ontsnappen ze zelf aan de galg. Jossie, de Samenknecht wordt als toemaatje verliefd op Maria, een boerenmeisje dat verdacht wordt zelf in het complot van de heren mee te werken..

Deze roman is zowel een thriller, een historisch, als een liefdesverhaal. Een beetje vergelijkbaar met de avonturen van Holmes en Watson vertolken de dominee en de Samenknecht de rol van de super intelligente onderzoeker en het welwillende doorbrave hulpje dat soms het slachtoffer dreigt te worden. Ze gaan op zoek met het vergrootglas in aanslag, volgen sporen van voorwetenschappelijke vingerafdrukken, ongekende plantensporen, of de schilfertjes van een potlood.

De roman leest zeer gemakkelijk. De sfeer van de historische context rond de religieuze opwekkingsbeweging , de tweestrijd tussen het religieuze gezag en de wereldlijke herenstand  is vlotjes vervlochten met het misdaadverhaal en de zoektocht van de jonge beminnelijke knecht naar een vrije wereld met zijn geliefde.

Koen E.