Mr. Nobody

Op een Engels strand wordt een man gevonden: half bewusteloos, geen papieren en niet in staat om te praten. Iedereen toont belangstelling. De ziekenhuismedewerkers voelen zich op onverklaarbare wijze tot hem aangetrokken, de internationale medische experts staan voor een raadsel en de landelijke pers noemt hem Mr. Nobody. Allemaal zijn ze op zoek naar antwoorden. Wie is deze man? En wat is er met hem gebeurd?
 

Sommige herinneringen kunnen echter beter verborgen blijven.

Neuropsychiater Dr. Emma Lewis wordt gevraagd de patiënt te beoordelen. Dit is haar grote kans: deze zaak kan haar wereldwijde bekendheid opleveren. Maar daar schuilt ook het gevaar. Veertien jaar geleden verliet Emma het dorp waar ze opgroeide en sindsdien heeft ze er alles aan gedaan om elk spoor van haar verleden uit te wissen. 

Hoe meer tijd ze met haar patiënt doorbrengt, des te meer alarmbellen er afgaan in haar hoofd. Ze is doodsbang dat hij nét dat ene weet wat niemand anders te weten mag komen.

Terugkerende fugue, volledige dissociatie met betrekking tot gewelddadig gedrag, gecombineerd met gevoelens van berouw, schaamte en angst.  Vroeger noemden we dit MPS, de naam die artsen gaven aan meervoudige persoonlijkheid.  Maar dat betekent het in dit geval misschien niet, volgens de auteur heeft de patiënt  juist minder dan één persoonlijkheid, omdat de identiteit is versplinterd of gefragmenteerd.

In deze wereld van de psychiatrie, - in de huidige stand van de wetenschap wel zeer discutabel omdat vandaag de dag het subject an sich wel als geheel bekeken wordt-,  is Dokter Emma Lewis in dit boek een opkomende autoriteit.  Ze is jong, intelligent en heeft baanbrekend onderzoekswerk gepubliceerd. Ze heeft van de autoriteiten een nieuwe identiteit gekregen, omdat er in haar jeugd en ouderlijk huis een misdaad werd gepleegd die nog altijd veel  volkswoede oproept.

Net dit verleden doet bij de lezer wel een belletje rinkelen wanneer ze via via als grote specialist wordt opgeroepen voor een ‘bijzonder geval’. Op een januaridag wordt op een Engels strand bij Norfolk, nota bene kort aan haar geboortehuis, een man op het strand opgepikt met volledig geheugenverlies. Emma zal Mr. Nobody in de plaatselijke kliniek opvolgen. Onder grote belangstelling van de pers start ze haar wetenschappelijk onderzoek, ze krijgt een nauwe persoonlijke band met Mr. Nobody, ondanks de vele knipperlichten die haar confronteren met haar eigen jeugd in de streek.  Stilaan dreigen de verhoudingen uit de hand te lopen, wie weet wat over wie? Wie observeert wie nu eigenlijk? Kan een nieuw drama in de streek vermeden worden?

Medisch gezien, of vanuit een moderne opvatting over persoonlijkheidsontwikkeling of bewustzijn, is dit zeker geen wetenschappelijke uiteenzetting. Steadman gebruikt het gegeven van het tijdelijke geheugenverlies wel als een krachtige drijfveer voor vervaagde herinneringen, vergoelijkte misdaden,  en in deze toch wel voor een spannende triller.  Los van behandeling- of wetenschappelijke standpunten, de trage opbouw van de intrige, soms moeilijke perspectiefwisselingen, blijft er in het boek een voortdurende beklemmende duisterheid hangen,  een te verwachten onheil, naar het einde toe steeds spannender, en in een plotse stroomversnelling verschijnt dan toch een bizar en onverwacht plot.

Koen E, huisrecensent