De bannelingen

De bannelingen is de nieuwe, onvergetelijke roman van Christina Baker Kline, de auteur van de #1 New York Times-bestseller De kindertrein. De bannelingen speelt zich af in het Engeland en Australië van de negentiende eeuw, toen Britse veroordeelden naar Australië werden verbannen.

Londen, 1840. De jonge gouvernante Evangeline raakt ongehuwd zwanger en wordt valselijk beschuldigd van diefstal, waarna ze wordt veroordeeld tot ballingschap op Van Diemensland, een strafkolonie op een eiland bij Australië. Tijdens de overtocht raakt ze bevriend met de strijdvaardige Hazel en ze ontfermen zich over elkaar. Hazel is wereldwijs maar heeft een hart van goud, en ze raakt bevriend met Mathinna, een Aboriginalmeisje dat ‘geadopteerd’ is door de nieuwe gouverneur. De veelbewogen levens van deze drie krachtige vrouwen worden met elkaar verbonden in hun strijd voor vrijheid en een nieuw leven.

Met De bannelingen schreef Christina Baker Kline een verbluffende roman over onverbrekelijke vriendschap en het loslaten van je verleden.

Vandaag de dag stamt ongeveer twintig procent van de Australische bevolking af van Britse veroordeelden tijdens de kolonisatieperiode van Tasmanië, einde negentiende eeuw. Criminele mannen waren er in overvloed, maar om het tekort aan vrouwen op te vullen werd  niet nauw omgesprongen met vermeende vonnissen waardoor ook vrouwen al vlug in aanmerking kwamen voor deportatie. De hogere burgerij, zowel in Engeland als in Australië beschouwde deze bannelingen als doodgewone slaven, die tezamen met de oorspronkelijke bewoners, de Aboriginals, in aanmerking kwamen voor  ‘civilisatie’.

Als vrouwenactiviste en romanschrijver, zelf geboren in Cambridge en nu werkzaam in New York, werd Christina Baker Kline getroffen door de tragische positie van vele vrouwen in onze recente geschiedenis. Zo schreef ze in haar meest bekende roman, de ‘Kindertrein’ al over het toeval en het lot waarbij duizenden wezen tussen 1854 en 1929 vanuit steden aan de oostkust  van Amerika naar het Midden-Westen werden getransporteerd.   

Ook in deze roman schrijft ze over willekeur en over het lot. Aan de orde zijn het hartverscheurende lot van vrouwen en hun kinderen in de verborgen geschiedenis van Australië. Ze schrijft een krachtige roman, over weerbaarheid, nieuwe kansen, onverwachte vriendschap, maar evengoed over kortzichtigheid, zelfgenoegzaamheid, onverkorte bekeringsdrang en slavernij. Kline zet de problematiek van deze vrouwenslavernij, einde 19 eeuw, scherp met vijf levensverhalen die mekaar kruisen en gewenst of ongewenst elkaars leven bepalen. De personages komen afwisselend zelf aan het woord, wat hun persoonlijke overlevingsstrijd, onmacht, mislukking, dood en leven in schier en levendig contrast stelt met de toenmalige aanmatigende burgerlijke elite.

Londen, 1840. De jonge gouvernante Evangeline raakt ongehuwd zwanger en wordt valselijk beschuldigd van diefstal, waarna ze wordt veroordeeld tot ballingschap op Van Diemensland, een strafkolonie op een eiland bij Australië. Tijdens de overtocht bevalt ze van een kindje Ruby en raakt ze bevriend met de strijdvaardige Hazel. Evangeline overleeft de overtocht niet, maar Hazel zal het kind opvolgen. Hazel is wereldwijs en heeft een hart van goud,en eens in Australië raakt ze  bevriend met Mathinna, een Aboriginalmeisje dat ‘geadopteerd’ is door de nieuwe gouverneur.

Vele jaren later gaat een jong meisje uit Australië op zoek  naar haar verleden. Ruby studeert rond 1850 medicijnen in Engeland. Ze bezoekt haar echte vader die haar zwangere mama Evangeline destijds op de bannelingenboot de dood in stuurde.

Ter verantwoording van de vele verschrikkelijke passages, bijvoorbeeld de slavenarbeid in de gevangenissen, schijnprocessen, de kunstcollectie met Aboriginal schedels, strafopsluitingen, hongernoden, schaamteloze verkrachtingen, enz,  beroept de schrijfster zich in het afsluitende hoofdstuk op studies door dr. Alexander, docente aan de universiteit van Tasmanië en zelf afstammelinge van een veroordeelde. Dr. Alexander stelde  drieëndertig studies samen op basis van wetenschappelijke bronnen over het gevangeniswezen in het negentiende-eeuwse Engeland. Kline is met deze roman haar boodschapper.

Koen E., huisrecensent